Osmanlı Mezar Taşları Sembolleri , kabartmaları ve şekilleri eski zamanlardaki Türkler’in İslamiyeti seçmelerinden öncesine kadar süregelmektedir. Türkler ‘in tarih sahnelerine çıktıkları zamandan beri de kullanılmaktadır.

Mezar Taşları üzerindeki semboller, şekiller ve kabartmalara eski Türk mezar geleneklerinde de Balbal ve Kurgan kültürü olarak rastlamaktayız. Mezar taşlarındaki bu sembolik geleneklere dünyanın her bölgesinde rastlamak mümkündür.  Türk toplumlarına ait bu gelenek hala ihtişamını korumakta ve devam ettirilmektedir.

Türkler bu mezar ve defin kültürünü devam ettirmiş, Osmanlı döneminde bu önemli bir sanat olmuş bir çok meslek erbabı geçimini bu işlerle sağlayarak yaptıkları işlerle adeta asırlara damga vuran izler bırakmışlardır.

Osmanıl Kadın Mezar Taşı Süslemeli Başlığı

Osmanlı Mezar Taşları Sembolleri ve Anlamları

Özellikle Osmanlı mezar taşlarında çokça rastladığımız semboller, şekiller ve kabartmalar hayranlık uyandıracak niteliktedir. Mermer ustalarının, Nakkaşların ve Hattatların ellerinden çıkan Osmanlı Kadın Mezar Taşları üzerindeki süslemeler ve bezemeler adeta bir sanat eserini andırır ve kendine bakanları hayran bırakır.

19. Yüzyılda Osmanlıda başlayan sanat anlamında batıya yönelim hareketleri mezar taşlarına da yansımış bu yüzyıl sonrasında erkek mezar taşlarında da, süslemelerle şekillenmiş mezarlıklarda yerlerini almışlardır.

Günümüzde karşılaştığımız muhteşem süslemeli, kabartmalı ve bezemeli, sanatsal bakımdan ihtişama bürünmüş olan Osmanlı Mezar Taşları ortaya çıkmış ve günümüze kadar bozulmadan gelebilmişlerdir.

Meyve Süslemeli Bayan Mezar Taşı Başlığı

Osmanlı hiçbir şeyi mezar taşına süs olsun diye nakşetmemiştir. Yapılan her şeyin bir sebebi ve derin bir anlamı mutlaka vardır. Osmanlı sanatının ve kültürünün bir parçası olan ve çok eski dönemlere dayanan mezar taşlarındaki semboller, günümüz yeni nesline, eski nesillerden aktarılmış bir mesaj niteliğindedir.

Bu yüzden yüzyıllar öncesinden bize emanet bırakılan bu tarihi değerlere her zaman için sahip çıkmalı ve atalarımızdan bize kadar gelen bu mesajları iyi anlayabilmeliyiz.

Kılıç Sembollü Mareşal Mezar Taşı

Mezar Taşlarındaki Semboller Neyi İfade Eder

Osmanlı mezar taşlarındaki her sembolün elbette ki bir anlamı vardır. Mezar taşları üzerindeki şekil ve objeler mutlaka bir mesajı içerir. Özellikle kadın mezar taşlarında bitki motifleri ve meyve objeleri çok sık kullanılmıştır.

Osmanlı Mezar Taşları Sembolleri ve ifade ettiği genel anlamları şöyledir;

Lale Motifi; Lale motifi Allah’ı simgelemektedir.
Gül Motifi; Gül motifi Peygamberimizi simgelemektedir.
Servi Ağacı Motifi; Yüce Allaha Tevekkül etmeyi ve Elif harfine benzemesiyle de yine Allah’ı simgelemektedir.
Hurma Motifi; Cennetteki meyveleri veya o mezarda yatan kişinin hacı olduğunu simgeler.
Hançer Motifi; Mezarda yatan kişinin kısa bir ömrü olduğunu simgeler.
Üzüm Salkımı Motifi; Bolluk ve bereketi simgeler.
Hayat Ağacı; Soy ile alakalı bir simgedir, o mezarda yatan kişinin önemli bir soydan geldiğini ifade eder.
Ay Yıldız Motifi; Vatan sevgisini simgeler.
Kılıç Motifi; Mezarda yatan kişinin asker olduğunu simgeler.
Çapa Motifi; Orada yatan kişinin denizci olduğunu simgeler.
Osmanlı Arması Motifi; Mezarda yatan kişinin yüksek rütbeli biri olduğuna işarettir.
Çark-ı Felek Motifi; Mezarda yatan kişinin çileli bir hayatı olduğunu yada çok hastalık çektiğini simgeler.
Mühr-ü Süleyman Motifi; Allah’ı en güzel şekilde anmayı ve kötü şeyleri uzak tutmak için tılsımı simgeler.
Ters Lale, Duvak veya Kırık Gül Motifi; Evlenmeden ölen gelinlik çağındaki genç kızı simgeler.
Kandil Motifi; Kabrin nur içinde olmasını simgeler. Kandil motifi genellikle namazgah taşlarında sıkça görülmektedir. Bir taşın üzerinde kandil varsa büyük bir ihtimalle o taş kıble taşı olabilir.

Yaprak Süslemeli Bayan Mezar Taşı

Yeniçeri Mezar Taşlarında Semboller

Yeniçeri Mezar Taşlarındaki semboller, harfler veya rakamlar Osmanlı Mezar taşlarında ayrı bir yere sahiptirler. Yeniçeri remizleri, mezar taşları ve serpuşları hakkında, mezar taşları konularında duayen bir isim olan Hayri Necdet İşli ve Mehmet Kökrek bey’in birlikte kaleme aldığı ” Yeniçeriler: Remizleri ve Mezar Taşları” isimli kitap muhteşem bir kaynak niteliğindedir.

Mezar taşları üzerindeki Yeniçerilere ait remizler, bölük sembolleri gibi izler bu kitap çalışması ile ilk defa toplu şekilde takdim edilmiştir. Yine bahsedilen kitaba web sitemizdeki, mezar taşlarıyla ilgili kitapların tanıtıldığı “Kitaplar” menüsünden ulaşabilirsiniz.